Λαογραφικά στοιχεία

 ΤΟΥ ΣΥΓΧΩΡΙΑΝΟΥ ΜΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΥ 

Αγαπητοί χωριανοί, σήμερα πηγαίνουμε στο χωριό, για να συμμετάσχουμε στα εγκαίνια του νέου ΙΕΡΟΥ ΝΑΟΥ του χωριού μας. Ο καινούριος Ιερός Ναός, είναι Βυζαντινού ρυθμού. Το σχέδιο του Ναού, το έχουν πάρει από κάποιο χωριό που 

ο Ναός του έχει το ίδιο σχέδιο και αυτό το χωριό βρίσκεται στο Νομό Αρκαδίας. Το εμβαδόν του νέου Ναού είναι 17-20 τμ. μεγαλύτερος από τον παλιό. Και σήμερα εμείς πηγαίνουμε στα εγκαίνια του νέου Ναού, στο χωριό μας στη Μυρσίνη. Αλήθεια, έχει σκεφτεί κανείς γιατί ονομάστηκε Μυρσίνη; Γιατί; Γιατί εκεί γύρω στα 1914-1916 έδωσαν αυτό το όνομα και όχι κάποιο άλλο; Μήπως επειδή υπήρχαν πολλές μυρσίνες; Αυτό το φυτό που συναντάμε άφθονο, σ’ όλο τον Ελληνικό κάμπο; Ή μήπως του έδωσαν αυτό το όνομα ανυποψίαστοι από μία συγκυρία καταστάσεων και χωρίς να γνωρίζουν τι ρόλο, έπαιξε πριν χιλιάδες χρόνια η περιοχή αυτή ; 

Πάντως το βέβαιο είναι ότι το χωριό μας δεν βρέθηκε τυχαία εδώ. Θα προσπαθήσω, με τις λίγες γνώσεις μου στην ιστορία, που ίσως και, να κάνω λάθος σε ορισμένα στοιχεία, να δώσω μία εξήγηση. Ας γυρίσουμε λοιπόν, μερικές χιλιάδες χρόνια πίσω, τότε που η Ελλάδα δέχεται την κάθοδο των Ελληνικών φυλών, τους Ίωνες, τους Πελασγούς, τους Αχαιούς.

Και εδώ θα σταθούμε στους Αχαιούς, σ’ αυτούς που έκαναν τον Τρωικό πόλεμο γύρω στο 1192-1183 π.χ. Στον πόλεμο αυτό, εκτός από τα άλλα μέρη της Ελλάδος, πήραν μέρος και οι Ηλείοι, οι πόλεις που πήραν μέρος στον πόλεμο με 40 καράβια πλήρως εξοπλισμένα, ήταν οι εξής: Το Βουπράσιο, η Ήλις, η Υρμίνη, η Μύρσινος, η Ωλένη, η Πέτρη, η Αλίσιον και η Πίσσα. Είχαν αρχηγούς τους Αμφίμαχον, τον Θάλπιο, τον Διώρη και τον Πολείξεινο.

 

Εδώ λοιπόν συναντάμε για πρώτη φορά την ονομασία της Μύρσινος. Δυστυχώς όμως, μετά την κάθοδο των Δωριέων, τίποτα δεν υπάρχει που να δείχνει, το μέρος που ήταν η πόλη αυτή. Θυμάμαι, όπως και πολλοί άλλοι στην ηλικία μου, όταν ερχόταν το ποτάμι, εκεί που ήταν ο πλάτανος με το πηγάδι (που γι‘ αυτό θα σας πω ποιος το έκανε και γιατί), που σήμερα δεν υπάρχει, όταν λοιπόν το ποτάμι έφευγε, εμείς πιτσιρικάδες τότε, πηγαίναμε και βρίσκαμε τάφους, που ήταν κτισμένοι με κεραμίδια, βρίσκαμε κόκκαλα και κάτι στρογγυλά τενεκεδένια κοσμήματα, που έμοιαζαν σαν τα κωνσταντινάτα που δίνουν τώρα στα βαφτίσια. Τους τάφους αυτούς που ήταν αρχαίοι και ήταν αρχαίοι γιατί και σε άλλα μέρη που έχουν βρεθεί έχουν τα ίδια χαρακτηριστικά. Ποτέ κανείς δεν ενδιαφέρθηκε να μάθει από πότε ήταν εκεί; Και αυτό το λέω γιατί από τους βυζαντινούς χρόνους και μέχρι σήμερα, εδώ ιδιαίτερα στην περιοχή μας, οι τάφοι των νεκρών ούτε κτίζονται, ούτε σκεπάζονται με κεραμίδια. Και γεννάται το ερώτημα, από που υπήρχαν? Μήπως ήταν απομεινάρια της αρχαίας Μύρσινος; 

Κατά τους Βυζαντινούς χρόνους βλέπουμε να υπάρχει ένα μεγάλο χωριό που η παράδοση το λέει Άγιος Νικόλαος. Το χωριό ήταν κοντά στη θάλασσα, με μία μεγάλη εκκλησία τη Μεταμόρφωση του Σωτήρος. Από την εκκλησία αυτή, έμεινε μόνο μία τετράγωνη πέτρα, και όπως γράφει ο λαογράφος Κ. Ψυχογυιός στην πέτρα αυτή, υπάρχουν ανάγλυφες χριστιανικές παραστάσεις. Λένε, πως η πέτρα αυτή ήταν η βάση της Αγίας Τράπεζας, της εκκλησίας εκείνης, που στο γούβωμα της, ήταν φυλαγμένα τα Άγια λείψανα. Γι’ αυτό κάθε χρόνο ανήμερα του Σωτήρος (6 Αυγούστου) πήγαιναν, τη λιβάνιζαν και κόλλαγαν επάνω της ένα κεράκι αναμμένο. Έτσι έμεινε για πολλά χρόνια στη σάλτσενη, χωρίς κανείς να τολμήσει να την πειράξει. Το 1960 περίπου 500 μέτρα μακριά από το μέρος που ήταν η πέτρα έκτισαν ένα νέο εκκλησάκι και μετέφεραν την πέτρα όπου σήμερα στηρίζει την Αγία Τράπεζα. Αλλά ο φόβος των πειρατών,κατά τον 15ο – 16ο αιώνα, ανάγκασε, σιγά σιγά τους κάτοικους να μεταφέρουν το χωριό, στη θέση που είναι σήμερα.

Και ήρθε η Τουρκοκρατία και το χωριό έγινε τσιφλίκι, Τούρκων αγάδων. Οι κάτοικοι, έδωσαν και αυτοί τους αγώνες τους, στον ξεσηκωμό του γένους (Νικολιτσόπουλος, Σοφιανός, Πιπέριτζας, Αναστάσιος Φιαούτος, Χρήστος Αποστολόπουλος, Αντώνιος Καλογερόπουλος και άλλοι). Τελευταίος Αγάς, ήταν ο Σουλεϊμάν. Είχε πολυτελέστατο ανάκτορο, στο μέρος που είναι σήμερα είναι τα σπίτια, των Γιάννη και Διονυσίου Πάτρωνα. Ο Σουλεϊμάν, είχε γυναίκα Χριστιανή και μαζί της είχε κάνει ένα κορίτσι. Η κοπέλα αυτή όταν έγινε 16 ετών, αρρώστησε και ούτε γιατρευτάδες, ούτε κομπογιαννίτες, δεν μπορούσαν να την κάνουν καλά. Απελπισμένη η μάνα της, το Μεγάλο Σάββατο το βράδυ, καθώς ήταν σκυμμένη, επάνω στην κόρη της, ξάφνου ανοίγει η πόρτα και παρουσιάζεται ένας ασπρομάλλης γέροντας και της λέει να φωνάξει τον παπά, να διαβάσει την κόρη της και θα γίνει καλά. Σε ερώτηση της γυναίκας ποιος είναι, της απάντησε, ο ΑΠΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ και εξαφανίστηκε. Το ίδιο βράδυ, φώναξαν τον παπά, την διάβασε και σε λίγες μέρες έγινε καλά.

Τώρα θα μου πείτε, γιατί σας αφηγήθηκα αυτό το περιστατικό. Έχει τη σημασία του και ακούστε τη συνέχεια. Ο Πασάς θέλοντας να ευχαριστήσει τον Άγιο, του έκτισε νέα εκκλησία και την αφιέρωσε στ‘ όνομα του, μετά, στη θέση "Αλώνια" μπροστά από την καινούργια εκκλησία που σήμερα κάνουμε τα εγκαίνια, φύτεψε ένα πλάτανο και άνοιξε ένα πηγάδι, το καλό πηγάδι όπως το έλεγαν για να υδρεύεται όλο το χωριό, που σήμερα δυστυχώς δεν υπάρχει. Αυτή είναι η ιστορία του πηγαδιού που σας είπα πιο πάνω. Στη θέση "Αλώνια" ήταν το μέρος που πήγαιναν οι Έλληνες και έδιναν τον "κεφαλικό φόρο". Σας είπα πιο πάνω, ότι ο Αγάς έκτισε νέα Εκκλησία. Πριν από αυτήν υπήρχε άλλη Εκκλησία, αφιερωμένη στον Άγιο Ιωάννη και ήταν εκεί που είναι σήμερα τα σπίτια του Νίκου του Απολλωνάτου (Λουβίκη) και του Μένιου του Ζωγόπουλου. Ο παλιός Ναός του Αγίου Νικολάου, κτίστηκε το 1790-1800. Ο Σουλεϊμάν ήταν καλός για τους κατοίκους του χωριού και σε πολλές περιπτώσεις τους βοηθούσε, για παράδειγμα, όταν έμαθε πως ο πασάς της Ανδραβίδας, σκεφτόταν να πάρει τα χωράφια, εκεί που ήταν τα αμπέλια στη "Λαπατίνα" κάλεσε όλο το χωριό και τους είπε μέσα σ’ ένα βράδυ να φυτέψουν όλα τα χωράφια με αμπέλια και έτσι το μέρος το κράτησαν οι χωριανοί και δεν το πήραν οι Ανδραβιδαίοι. Και ξανά πάμε στην αρχή της ιστορίας μας. Το χωριό ονομάστηκε ΜΥΡΣΙΝΗ.

Άραγε γιατί; θα το μάθουμε ποτέ; Ίσως ναι ίσως όχι. Και τούτο γιατί, τότε που οι τάφοι ήταν στην επιφάνεια κανείς από τους τότε μεγάλους δεν σκέφτηκε να φωνάξει τους Αρχαιολόγους να έρθουν να δουν τους τάφους και να μας πουν. Ίσως τότε να ξέραμε κάτι παραπάνω απ’ ότι υποθέτουμε σήμερα.

 

 

Επισκεφθείτε μας