Η οδοντίατρος!
(Διονυσίου Ν. Μπώκου: «ΧΡΩΜΑΤΑ ΖΩΗΣ (Αυτό που μένει…)»Σελ.64-66)
Ήταν απ’τη φύση της, ένας εύχαρης τύπος. Αρκετά χιουμορίστρια επίσης, αλλά και τύπος δυναμικός. Μάλιστα με τη συμμετοχή της, σε ψυχαγωγικές εκδηλώσεις του χωριού, έφτανε να φαίνεται ότι σαν γυναίκα, προσπερνούσε και την εποχή της! Μια εποχή ¨σφύζουσα¨ από ταμπού…
Μέσα σε πλαίσια αυστηρού αυτοσεβασμού, γνωρίζοντας αρκετά καλά την ¨πρόσφατη¨ ιστορία του τόπου της – τουρκοκρατία στη Μυρσίνη – είχε το θάρρος να συμμετέχει σε ¨αναπαραστάσεις¨ από το παρελθόν που έγιναν πολιτιστικά δρώμενα. Είχε το θάρρος να υποδύεται κωμικούς και …¨σατυρικούς¨ ρόλους, όπως εκείνον τον ρόλο του σάτυρου ¨αράπη¨ που αναβιωνόταν στην διάρκεια της αποκριάς, μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ’50…
Εκείνο το θάρρος της, ο ¨αέρας¨ της, σε κάποιες εκφάνσεις της ζωής, αποδείκνυε και το δυναμικό της χαρακτήρος της. Και βέβαια, με το να έχε κάποιος το θάρρος της …χρήσης της τανάλιας, συνοδευόμενο αυτό το θάρρος κι από μια απόλυτη ψυχραιμία και αυτοπεποίθηση, δεν ήταν δα και …μικρή δουλειά! Μάλιστα! Τανάλια! Και τανάλια, που …σήμαινε το οδοντιατρικό εργαλείο …εξαγωγής δοντιών!...
Σε μια εποχή όπου η ιατρική επιστήμη, μπορεί αλλού να ήταν υπαρκτή και λειτουργούσα, και εν πάσει περιπτώσει επαρκής, εδώ και στη γύρω περιοχή, ήταν σχεδόν ανύπαρκτη! Στα Λεχαινά πχ έφτασε να υπάρχει μόνο ένας γιατρός, για όλες τις ειδικότητες και βέβαια για όλες τις παθήσεις! Έτσι λοιπόν, απαραίτητα, θα ‘λεγε κανείς, και εν πολλοίς ¨υποχρεωτικά¨ κάποιοι έπαιξαν τον ρόλο του γιατρού, καλύπτοντας τα …κενά!...
Βέβαια, δεν έπαιζαν αυτόν τον ρόλο από τσαρλατανισμό. Ή έτσι απλά και τυχαία. ΟΧΙ! Κανείς, ποτέ, δεν αναλάμβανε να δώσει ένα ¨γιατρικό¨, ή να διαγνώσει μια ασθένεια, αν δεν γνώριζε όντως κάποια πράγματα και δεν είχε επιτυχή ¨προυπηρεσία¨. Στοιχεία, που του είχε αναγνωρίσει και είχε αποδεχτεί η ίδια η κοινωνία. Η προτροπή μάλιστα ήταν το αποκαλυπτικό στοιχείο, της παραδοχής και της αποδοχής εκείνης. ¨Γι’ αυτό, θα πας στον τάδε…ή για κείνο στην δείνα…¨. Δηλαδή όχι σ’όποιον κι όποιον…
Κάποιοι και κάποιες λοιπόν, έπαιζαν τον ρόλο του γιατρού. Και άλλοτε τα κατάφερναν με απόλυτη επιτυχία, άλλοτε με λιγότερη και άλλοτε …καθόλου! Αυτό όμως, που έπαιξε πρωτεύοντα ρόλο, ήταν το θέμα γνώσεων και η πηγή άντλησής τους. Όπως επίσης και η διάσωση και η μεταφορά τους, στον χρόνο. Και εδώ, όπως και σε άλλα σημεία του βιβλίου αναφέρεται, αυτόν τον τόσο σημαντικό παράγοντα τον έπαιξε η παράδοση. Η μεταφορά συγκεκριμένων ¨ιατρικών¨ πρακτικών και ¨γιατρικών¨, από γενιά σε γενιά. Και ερχόταν αυτή η ¨ιατρική¨ να μοιάζει, σε κάθε τόπο, σαν ένα ντόμινο, που για να συμπληρωθεί θα ‘πρεπε κάποιος να ψάξει όλες τις γειτονιές. Δεν ήταν δηλαδή, ένας ή δύο αυτοί που γνώριζαν τα ¨γιατρικά¨. Ήταν αρκετοί. Αλλά κατά περίεργο όμως τρόπο, όλοι αυτοί οι γνώστες, ήταν σκόρπιοι στις γειτονιές, λες και κάποιος μοίραζε τις …ειδικότητες, σαν να …φύτευε κηπευτικά, ομοιόμορφα….
Πέρα όμως από τα ¨γιατρικά¨, για ανθρώπους και για ζώα – βέβαια, υπήρχε και …η κτηνιατρική επιστήμη! – γνωστό ήταν και το ¨Σταύρωμα¨, για πάρα πολλές περιπτώσεις, όπως για το ¨μάτι¨, το δάγκωμα σφήκας – σκορπιού, για άφτρα, για παραμαγούλες και τόσα άλλα. Ή, η παρασκευή αλοιφών, όπως πχ για πληγή από κάψιμο, της ¨καψαλοιφής¨ ή για αιμορροΐδες κλπ. Ή, την τεχνική του ¨λαιμουριάσματος¨ για τις αμυγδαλές, ή το ¨δέσιμο¨ του αφαλού κλπ.
Βέβαια, για τον οδοντίατρο και εν προκειμένω για την οδοντίατρο, όπου και η αναφορά αυτή για την Γεωργία Μπέλη, τη γνωστή ως ¨Μπέλιαινα¨, ή ¨Καλατζίνα¨ - από το επώνυμο και το επάγγελμα του άντρα της που ήταν γανωματής (Καλατζής) – τα πράγματα δεν ήταν και τόσο περίπλοκα. Δεν απαιτούνταν, παρά εκείνο το …εργαλείο, η τανάλια, τα στοιχεία που έχουν ήδη περιγραφεί και αυτό, που της είχαν αναγνωρίσει: Το ¨ελαφρό¨ χέρι και το …χιούμορ της!
Μ’ένα αστείο λοιπόν πριν και μ’ένα …ψύχραιμο και σταθερό τράβηγμα μετά, με την …τανάλια, η …οδοντίατρος Γεωργία Μπέλη, είχε κερδίσει ένα ¨ευχαριστώ¨ακόμη!
Η ¨Μπέλιαινα¨ ή ¨Καλατζίνα¨, κάλυψε για πολλά χρόνια τα ¨οδοντιατρικά¨ του χωριού ανιδιοτελώς. Βέβαια, ¨οδοντίατροι¨, υπήρξαν κι άλλοι. Οι μάνες και οι γιαγιάδες, τραβώντας τα πρώτα δόντια των παιδιών και των εγγονιών τους…
Έτσι περίπου λειτουργούσαν και ιατρικά, εκείνες οι κοινωνίες. Και θα μπορούσε αυτή η εφαρμογή, η πρακτική εφαρμογή ¨γνώσεων¨ ιατρικής από κάποιους σε συνανθρώπους τους, να χαρακτηρισθεί περισσότερο ως αλληλοβοήθεια παρά κάτι ¨κομπογιαννίτικη¨ συμπεριφορά. Ήταν, ακόμη, μια απόδειξη συναλληλίας και συμπόνιας. Δηλαδή, στοιχεία ομαδικότητας, ανθρωπιάς και έκφρασης πραγματικού ενδιαφέροντος – ανιδιοτελούς! – για τον συνάνθρωπο!
* Το παρόν κείμενο είναι απόσπασμα από το συγγραφικό έργο του Μυρσιναίου Διονυσίου Ν. Μπώκου με τίτλο «ΧΡΩΜΑΤΑ ΖΩΗΣ (Αυτό που μένει…)» (2002). Η μεταφορά του κειμένου από το υπόψη βιβλίο στην παρούσα ιστοσελίδα είναι αυτούσια.
** Ο Διονύσιος Ν. Μπώκος γεννήθηκε στη Μυρσίνη το 1942 και επαγγελματικά σταδιοδρόμησε στην Πολεμική Αεροπορία από το 1961, μέχρι και την αποστρατεία του ως Ανώτερος Αξιωματικός. Είναι έγγαμος και πατέρας δύο παιδιών και παππούς ενός εγγονού. Το συγγραφικό του έργο περιλαμβάνει μέχρι σήμερα δεκαεπτά (17) βιβλία ποικίλου περιεχομένου (λογοτεχνικά, ιστορικά, λαογραφικά κ.α). Έχει αρθρογραφήσει επί σειρά ετών σε αριθμό τοπικών εφημερίδων, ενώ από το 1990 μέχρι και το 2010 κυκλοφόρησε τη δική του τοπική εφημερίδα, τη «ΜΥΡΣΙΝΗ». Είναι μέλος της Ένωσης Ελλήνων Λογοτεχνών και της Εταιρείας Λογοτεχνών ΝΔ. Ελλάδος.
*** Οι Εθελοντές του χωριού μας ευχαριστούν θερμά τον κ. Μπώκο, τόσο για την έμπρακτη στήριξη της προσπάθειας για ξαναζωντάνεμα του χωριού μας, όσο και για την μοναδικής αξίας διαχρονική προσφορά του στον τόπο μας, μέσα από το συγγραφικό του έργο.